رضا تقی زاده/رادیو فرانسه
نمایش همبستگی اوباما و نتانیاهو: تشدید نگرانی های جمهوری اسلامی
تهدید علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی به نابود ساختن شهرهای تل‌آویو و حیفا، همزمان با تاکید رییس جمهور آمریکا بر "غیر قابل تحمل بودن ایران اتمی" نشانه نگرانی جدی تهران نسبت به نتایج تعهدهای متقابلی است که طی اقامت دو روزۀ رییس جمهور آمریکا در اسرائیل مابین روسای دو دولت دوست بدست آمده است.
مذاکرات اتمی روزهای 16 و 17 فروردین مابین نمایندگان گروه 1+5 و جمهوری اسلامی که شهر آلماتی در قزاقستان میزبان آن خواهد بود، تا حدود زیادی تکلیف تلاشهای دیپلماتیک برای یافتن راه‌حل سیاسی خروج از بن بست اتمی ایران را روشن خواهد ساخت.
آمریکا و اسرائیل جدی ترین نماد مخالفتهای جامعه جهانی با برنامه توسعه اتمی ایران بشمار میروند. آمریکا ایران اتمی را خطری علیه امنیت ملی و اسرائیل خطری علیه موجودیت خود معرفی کرده اند.
هر دو کشور مکرراً تاکید کرده اند که از هر وسیله‌ای برای پیشگیری از دست یافتن ایران به سلاح اتمی، و یا ظرفیت دست یافتن به آن، استفاده خواهند کرد.
پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی 22 ژانویه در اسرائیل، دولت نتانیاهو تابستان سال جاری را مرز عبور ایران از خط قرمز تعیین شده اعلام کرده بود، حال آنکه باراک اوباما رییس جمهور آمریکا طی تازه ترین ارزیابی از میزان پیشرفت ایران در جهت دست یافتن به بمب اتمی، فاصله ای یکساله را مورد اشاره قرار داد.
نزدیک شدن دیدگاهها
نتانیاهو طی آخرین روز اقامت اوباما در اسرائیل با تاکید بر اینکه: "دولت تازه او همچنان به راه‌حل تشکیل دو دولت (فلسطینی-اسرائیلی) وفادار خواهد ماند" گامی دوستانه در برابر رییس جمهور آمریکا برداشت و اوباما نیز متقابلا تاکید کرد: "آمریکا از هر وسیله ای برای بازداشتن ایران در راه دستیابی به سلاح اتمی استفاده خواهد کرد."
پیش از انجام دیدار اخیر اوباما از اسرائیل انتظار کمی می‌رفت که دو کشور در نکات اساسی مورد اختلاف به نتایج چشمگیر دست پیدا کنند. آمریکا مخالف داخل شدن در جنگ بمنظور متوقف ساختن برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی، و همچنین مخالف ادامه شهرک‌سازی های یهودی‌نشین در اراضی اشغالی است.
نتانیاهو خواهان اعمال حداکثر فشار علیه ایران با هدف توقف فوری و نهایی برنامه‌های توسعه اتمی جمهوری اسلامی است و بعلاوه نگرانی های خود را در قبال احتمال بکار گرفتن سلاح شیمیایی و یا انتقال این سلاحها به حزب الله لبنان و یا فلسطینیان به دفعات منعکس ساخته است.
با اشاره به گزارشهای چند روز اخیر دایر بر احتمال بکار رفتن سلاح های شیمیایی توسط ارتش سوریه، اوباما ضمن اخطار مستقیم به بشار اسد تاکید کرد که استفاده از سلاح شیمیایی "بازی را عوض خواهد کرد".
اوباما همچنین با اشاره به وضعیت کنونی سوریه و شرایط ایران فردا گفت: "اگر اجازه بدهیم جن از شیشه خارج شود(ایران اتمی) شکل فاجعه‌بار آن بسیار دردناکتر از آن خواهد بود که اینک در سوریه شاهدیم."
دولت اسرائیل از نقش انفعالی آمریکا در تحولات داخلی سوریه چندان خرسند نیست. بعد از اشاره بر این نکته که دو کشور ملاحظات امنیت ملی خود را جداگانه مورد ملاحظه قرار می‌دهند، که در هرحال اشاره بر این داشت که در صورت حمله نظامی اسرائیل علیه ایران، آمریکا ملزم به شرکت در جنگ نیست، نتانیاهو تاکید کرد: "قطعا بر عزم راسخ رییس جمهور آمریکا برای بازداشتن حرکت ایران بسوی بمب اتمی با استفاده از هر وسیله‌ای، اعتقاد محکم دارد."
طی یک حرکت محسوس برای دادن فرصت بیشتر به پیشبرد دیپلماسی آمریکا مبنی بر "پرهیز از جنگ و اعمال حداکثر فشارهای نرم علیه ایران"، نتانیاهو خط قرمز خود را که تابستان سال جاری مشخص کرده بود، به حدود تعیین‌شدۀ اوباما و فرصت یکسالۀ مورد نظر او تعمیم داد. به عنوان راه‌حل میانه، اوباما نیز تاکید کرد که "بازدارنده ها، پیش از نزدیک شدن به مهلت نهایی (یک ساله) باید عمل کنند".
پذیرایی با فرش قرمز در فرودگاه تل‌آویو از اوباما و استفاده دو رییس دولت از نام کوچک یکدیگر در مکالمات، نشان دیگری بود بر پایان دوران سردی در مناسبات شخصی آنها. علاوه بر چهره‌های شاد و چشم در چشم دوختن، نتانیاهو اوباما را با نام کوچک "باراک" و رییس جمهور آمریکا میزبان خود را "بی بی" می‌خواند.
همکاری‌های نزدیک‌تر دفاعی
نکته چشمگیر دیگر در حاشیه دیدار اوباما از اسرائیل، که برای نخستین بار در مقام رییس جمهوری صورت می‌گرفت، قراردادن نمونه سامانه دفاع ضدموشکی موسوم به "گنبد آهنین" در فرودگاه تل‌آویو در فاصله کوتاهی از محل فرود هواپیمای وی بود.
سامانه گنبد آهنین یکی از سه لایه دفاع موشکی است که اسرائیل برای دفاع از شهرهای خود در برابر موشک‌های کوتاه‌برد طراحی و تولید کرده است.
این سه لایه دفاع موشکی از اماکن مسکونی و تاسیسات شهری، زیرساخت‌های اقتصادی و امنیتی اسرائیل در برابر حملات موشکی احتمالی دفاع می‌کنند. یک لایه دفاعی در برابر موشک‌های کوتاه‌برد که نمونۀ آنها را حزب‌الله و حماس در اختیار دارند، قرار می‌گیرد و دولایه دیگر برای دفاع در برابر موشک‌های برد متوسط (نوع اسکاد) و موشک‌های بالیستیک با برد بالا (نوع شهاب -3) ایران عمل خواهند کرد.
بازدید اوباما از نمونه این سامانه در فرودگاه تل‌آویو تاکیدی نمادین بر توسعه همکاری‌های نظامی دو کشور بود. آمریکا تاکنون 275 میلیون دلار برای توسعه سامانه گنبد آهنین در اختیار اسرائیل قرار داده و تا پایان سال جاری نیز یک کمک دیگر به مبلغ 211 میلیون دلار در اختیار آن کشور قرار خواهد داد.
آمریکا و اسرائیل در شرف آغاز گفتگو پیرامون تدوین خطوط کلی همکاری‌های نظامی و امنیتی ده ساله قرار دارند و اقدامات مشترک مرتبط با توسعه شبکه دفاع ضد موشکی که اوباما در فرودگاه تل‌آویو مورد بازدید قرار داد، بخش مهمی از این همکاری‌ها است.
با درنظر گرفتن این نزدیکی، و با توجه به مفاد بیانیه ای که جامعه اروپا در اختیار اعضاء دائمی شورای امنیت پیرامون ضرورت پایان دادن به تلاشهای ایران برای دست یافتن به سلاح اتمی قرار داده، جمهوری اسلامی در آستانه انجام مذاکرات اتمی سرنوشت‌ساز آلماتی، بدون تردید خود را در موقعیتی دشوارتر از پیش می‌بیند.
اظهارات تهدیدآمیز روز اول فروردین آقای خامنه‌ای علیه اسرائیل اگر چه حاکی از نگرانی های وی پیرامون وضعیت جمهوری اسلامی در صورت به نتیجه نرسیدن احتمالی مذاکرات اتمی در آلماتی است، در عین حال تلاشی است برای ظاهر شدن در موضع قدرت پیش از داخل شدن در مذاکرات.
نمایش همبستگی اوباما و نتانیاهو: تشدید نگرانی های جمهوری اسلامی
تهدید علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی به نابود ساختن شهرهای تل‌آویو و حیفا، همزمان با تاکید رییس جمهور آمریکا بر "غیر قابل تحمل بودن ایران اتمی" نشانه نگرانی جدی تهران نسبت به نتایج تعهدهای متقابلی است که طی اقامت دو روزۀ رییس جمهور آمریکا در اسرائیل مابین روسای دو دولت دوست بدست آمده است.
مذاکرات اتمی روزهای 16 و 17 فروردین مابین نمایندگان گروه 1+5 و جمهوری اسلامی که شهر آلماتی در قزاقستان میزبان آن خواهد بود، تا حدود زیادی تکلیف تلاشهای دیپلماتیک برای یافتن راه‌حل سیاسی خروج از بن بست اتمی ایران را روشن خواهد ساخت.
آمریکا و اسرائیل جدی ترین نماد مخالفتهای جامعه جهانی با برنامه توسعه اتمی ایران بشمار میروند. آمریکا ایران اتمی را خطری علیه امنیت ملی و اسرائیل خطری علیه موجودیت خود معرفی کرده اند.
هر دو کشور مکرراً تاکید کرده اند که از هر وسیله‌ای برای پیشگیری از دست یافتن ایران به سلاح اتمی، و یا ظرفیت دست یافتن به آن، استفاده خواهند کرد.
پیش از برگزاری انتخابات پارلمانی 22 ژانویه در اسرائیل، دولت نتانیاهو تابستان سال جاری را مرز عبور ایران از خط قرمز تعیین شده اعلام کرده بود، حال آنکه باراک اوباما رییس جمهور آمریکا طی تازه ترین ارزیابی از میزان پیشرفت ایران در جهت دست یافتن به بمب اتمی، فاصله ای یکساله را مورد اشاره قرار داد.
نزدیک شدن دیدگاهها
نتانیاهو طی آخرین روز اقامت اوباما در اسرائیل با تاکید بر اینکه: "دولت تازه او همچنان به راه‌حل تشکیل دو دولت (فلسطینی-اسرائیلی) وفادار خواهد ماند" گامی دوستانه در برابر رییس جمهور آمریکا برداشت و اوباما نیز متقابلا تاکید کرد: "آمریکا از هر وسیله ای برای بازداشتن ایران در راه دستیابی به سلاح اتمی استفاده خواهد کرد."
پیش از انجام دیدار اخیر اوباما از اسرائیل انتظار کمی می‌رفت که دو کشور در نکات اساسی مورد اختلاف به نتایج چشمگیر دست پیدا کنند. آمریکا مخالف داخل شدن در جنگ بمنظور متوقف ساختن برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی، و همچنین مخالف ادامه شهرک‌سازی های یهودی‌نشین در اراضی اشغالی است.
نتانیاهو خواهان اعمال حداکثر فشار علیه ایران با هدف توقف فوری و نهایی برنامه‌های توسعه اتمی جمهوری اسلامی است و بعلاوه نگرانی های خود را در قبال احتمال بکار گرفتن سلاح شیمیایی و یا انتقال این سلاحها به حزب الله لبنان و یا فلسطینیان به دفعات منعکس ساخته است.
با اشاره به گزارشهای چند روز اخیر دایر بر احتمال بکار رفتن سلاح های شیمیایی توسط ارتش سوریه، اوباما ضمن اخطار مستقیم به بشار اسد تاکید کرد که استفاده از سلاح شیمیایی "بازی را عوض خواهد کرد".
اوباما همچنین با اشاره به وضعیت کنونی سوریه و شرایط ایران فردا گفت: "اگر اجازه بدهیم جن از شیشه خارج شود(ایران اتمی) شکل فاجعه‌بار آن بسیار دردناکتر از آن خواهد بود که اینک در سوریه شاهدیم."
دولت اسرائیل از نقش انفعالی آمریکا در تحولات داخلی سوریه چندان خرسند نیست. بعد از اشاره بر این نکته که دو کشور ملاحظات امنیت ملی خود را جداگانه مورد ملاحظه قرار می‌دهند، که در هرحال اشاره بر این داشت که در صورت حمله نظامی اسرائیل علیه ایران، آمریکا ملزم به شرکت در جنگ نیست، نتانیاهو تاکید کرد: "قطعا بر عزم راسخ رییس جمهور آمریکا برای بازداشتن حرکت ایران بسوی بمب اتمی با استفاده از هر وسیله‌ای، اعتقاد محکم دارد."
طی یک حرکت محسوس برای دادن فرصت بیشتر به پیشبرد دیپلماسی آمریکا مبنی بر "پرهیز از جنگ و اعمال حداکثر فشارهای نرم علیه ایران"، نتانیاهو خط قرمز خود را که تابستان سال جاری مشخص کرده بود، به حدود تعیین‌شدۀ اوباما و فرصت یکسالۀ مورد نظر او تعمیم داد. به عنوان راه‌حل میانه، اوباما نیز تاکید کرد که "بازدارنده ها، پیش از نزدیک شدن به مهلت نهایی (یک ساله) باید عمل کنند".
پذیرایی با فرش قرمز در فرودگاه تل‌آویو از اوباما و استفاده دو رییس دولت از نام کوچک یکدیگر در مکالمات، نشان دیگری بود بر پایان دوران سردی در مناسبات شخصی آنها. علاوه بر چهره‌های شاد و چشم در چشم دوختن، نتانیاهو اوباما را با نام کوچک "باراک" و رییس جمهور آمریکا میزبان خود را "بی بی" می‌خواند.
همکاری‌های نزدیک‌تر دفاعی
نکته چشمگیر دیگر در حاشیه دیدار اوباما از اسرائیل، که برای نخستین بار در مقام رییس جمهوری صورت می‌گرفت، قراردادن نمونه سامانه دفاع ضدموشکی موسوم به "گنبد آهنین" در فرودگاه تل‌آویو در فاصله کوتاهی از محل فرود هواپیمای وی بود.
سامانه گنبد آهنین یکی از سه لایه دفاع موشکی است که اسرائیل برای دفاع از شهرهای خود در برابر موشک‌های کوتاه‌برد طراحی و تولید کرده است.
این سه لایه دفاع موشکی از اماکن مسکونی و تاسیسات شهری، زیرساخت‌های اقتصادی و امنیتی اسرائیل در برابر حملات موشکی احتمالی دفاع می‌کنند. یک لایه دفاعی در برابر موشک‌های کوتاه‌برد که نمونۀ آنها را حزب‌الله و حماس در اختیار دارند، قرار می‌گیرد و دولایه دیگر برای دفاع در برابر موشک‌های برد متوسط (نوع اسکاد) و موشک‌های بالیستیک با برد بالا (نوع شهاب -3) ایران عمل خواهند کرد.
بازدید اوباما از نمونه این سامانه در فرودگاه تل‌آویو تاکیدی نمادین بر توسعه همکاری‌های نظامی دو کشور بود. آمریکا تاکنون 275 میلیون دلار برای توسعه سامانه گنبد آهنین در اختیار اسرائیل قرار داده و تا پایان سال جاری نیز یک کمک دیگر به مبلغ 211 میلیون دلار در اختیار آن کشور قرار خواهد داد.
آمریکا و اسرائیل در شرف آغاز گفتگو پیرامون تدوین خطوط کلی همکاری‌های نظامی و امنیتی ده ساله قرار دارند و اقدامات مشترک مرتبط با توسعه شبکه دفاع ضد موشکی که اوباما در فرودگاه تل‌آویو مورد بازدید قرار داد، بخش مهمی از این همکاری‌ها است.
با درنظر گرفتن این نزدیکی، و با توجه به مفاد بیانیه ای که جامعه اروپا در اختیار اعضاء دائمی شورای امنیت پیرامون ضرورت پایان دادن به تلاشهای ایران برای دست یافتن به سلاح اتمی قرار داده، جمهوری اسلامی در آستانه انجام مذاکرات اتمی سرنوشت‌ساز آلماتی، بدون تردید خود را در موقعیتی دشوارتر از پیش می‌بیند.
اظهارات تهدیدآمیز روز اول فروردین آقای خامنه‌ای علیه اسرائیل اگر چه حاکی از نگرانی های وی پیرامون وضعیت جمهوری اسلامی در صورت به نتیجه نرسیدن احتمالی مذاکرات اتمی در آلماتی است، در عین حال تلاشی است برای ظاهر شدن در موضع قدرت پیش از داخل شدن در مذاکرات.
