كميساريا ميداند شماري از افراد در سالهاي اخير صرفاً به خاطر ديدار از اشرف اعدام شده اند و ديگران به همين دليل در زندان به سر ميبرند
ما از هيچ موردي در گذشته اطلاع نداريم كه تشويق پناهجويان به ترك كمپ پناهندگي سياست كميساريا بوده باشد آيا ما بايد نتيجه بگيريم كه در اينجا انگيزه هاي سياسي دخيل هستند؟
درمورد انتقال سه تن از ساكنان به فنلاند شما مي دانيد طبق قانون بين المللي حفاظتي كه اين پناهندگان مشمول آن هستند ربطي به قبول يا رد راه حلي كه ممكن است به آنان پيشنهاد شود ندارد
ما مطمئن هستيم كه شما موافقيد كه تهديد كردن و مطرح كردن رد حفاظت در چنين شرايطي كاملاً غيرقابل قبول است
آقاي آنتونيو گوترز،
كميسر عالي پناهندگان ملل متحد،
بعنوان وكلاي ساكنان اشرف و ليبرتي، ما ميخواستيم توجه شما را به چند نگراني در مورد تعيين استاتوي پناهندگي كه در حال حاضر در دست اقدام است جلب كنيم:
1- بروشور «اطلاعات» به فارسي، كه بين ساكنان ليبرتي از سوي كميساريا پخش شده است
2- انتقال سه تن از ساكنان به فنلاند
درباره بروشور «اطلاعات»
دو قسمت از اين بروشور مورد نگراني جدي هستند.
اولا، تحت عنوان «راه حل» نوشته است:
«اگر شما خواهان برگشت داوطلبانه به ايران هستيد، كميسارياي عالي پناهندگان ملل متحد شما را به حكومت عراق مي سپارد تا حكومت عراق با همكاري سازمانهاي مربوطه، برگشت امن و آبرومندانه شما به كشورتان را فراهم سازد».
ثانيا، تحت عنوان «محل سكونت» در اين بروشور نوشته شده:
- «چنانچه مي دانيد بعضي از باشندگان قديمي اردوگاه، اين محل را ترك كرده و اكنون در جاي ديگري كه از سوي مقامات عراقي تهيه شده است، زندگي مي كنند.
- كميسارياي عالي ملل متحد به شكل مداوم وضعيت آنها را بررسي و تحت نظارت قرار مي دهد تا مطمئن شود آنها در امنيت بوده و با آنها به خوبي برخورد مي شود.
- پرونده هاي افرادي كه كمپ حريه (ليبرتي) را ترك مي كنند، به صورت عادي از سوي كميسارياي عالي ملل متحد در امور پناهندگان بررسي خواهند شد».
«در صورتيكه خواسته باشيد داوطلبانه به ايران بازگشت نماييد، كميساريا درخواست شما را به ماموريت مساعدت ملل متحد براي عراق ارجاع مي نمايد تا در هماهنگي با مقامات عراقي و سازمانهاي ذيربط ديگر به چگونه بازگشت مصون شما بپردازد»
همانطور كه شما متوجه خواهيد شد، تفاوتهاي مهمي بين اين دو متن وجود دارند. در گذشته پروسه مربوط به كساني كه ميخواستند به ايران برگردند، به اين صورت بوده كه موضوع به يونامي اطلاع داده ميشد تا آنها بازگشت «امن» آنها را با مقامات عراقي و سازمان هاي مربوطه هماهنگ كنند. ولي درمتن كنوني، كميساريا ميگويد چنين افرادي را براي بازگشت «امن» و «آبرومندانه» به مقامات عراقي «خواهد سپرد».
ما مطمئن هستيم كه شما دلائل نگراني ما را درك ميكنيد. هر چند كه پناهجويان ايراني هستند، ولي همه ميدانند كه دولت عراق، كه به نيابت از جانب رژيم ايران عمل ميكند، به همان اندازة مقامات كشور مبداء نسبت به آنها خصمانه عمل ميكند. ساكنان پناهنده دوبار هدف حملات خصمانه و خشونت بار نيروهاي عراقي بوده اند، كه منجر به كشته شدن 49 تن و مجروح شدن 1000 تن گرديد.
آنها همچنين بالاجبار از خانه 25 ساله خود توسط همان مقامات عراقي رانده شده اند، همان مقاماتي كه كميساريا اكنون قصد دارد ساكنان را براي بازگشتي «آبرومندانه» به ايران، به آنها بسپارد.
اين مسيري بسيار خطرناك است، چون به وضوح واقعيتها را ناديده ميگيرد و مطمئنا بر خلاف مسئوليتهاي كميساريا خواهد بود كه «نبايستي پناهجويان را در مسير خطرناكي بياندازد».
كميساريا بخوبي ميداند كه چندين تن در سالهاي اخير به خاطر صرفا ديدار از اشرف اعدام شده اند، و اينكه ديگران در حال حاضر به همين دليل در زندان به سر ميبرند.
آقاي كميسير عالي پناهندگان،
همانطور كه مشاهده ميكنيد، «سپردن » ساكنان به دولت عراق براي اينكه بازگشت «آبرومندانه» آنان به ايران فراهم شود، خيلي محتمل است كه علاوه بر نقض آزادي وجدان و عقيده، آنان را با خطر جاني مواجه سازد.
ما بايد همچنين مبناي موضع كميساريا در مورد به اصطلاح «محل سكونت» را مورد سوال قرار دهيم.
روشن نيست كه انگيزه چنين اظهاراتي چيست و يا چه هدفي از آن دنبال ميشود.
ما براساس دانشمان از راهنماي عمل كميساريا و شيوه هاي كار آن، از هيچ موردي در گذشته اطلاع نداريم كه تشويق پناهجويان به ترك كمپ پناهندگي و دنبال كردن استاتوي پناهندگي در محل ديگر، بدون هرگونه دليل و توضيح، سياست كميساريا بوده باشد. آيا ما بايد نتيجه بگيريم كه انگيزه هاي سياسي در اينجا دخيل هستند؟
باگفتن اينكه «كميسارياي عالي ملل متحد به شكل مداوم وضعيت آنها را بررسي و تحت نظارت قرار مي دهد تا مطمئن شود آنها در امنيت بوده و با آنها به خوبي برخورد مي شود» آيا كميساريا بطور ضمني ميگويد كه آنهايي كه كمپ ليبرتي را ترك ميكنند و به مقامات عراقي «سپرده» مي شوند، در جايي «امن» خواهند بود و با آنها رفتار خوب خواهد شد؟ و منظور از اشاره به «پرونده» هاي آنان كه بطور «نرمال بررسي خواهد شد» چيست؟
دستوركار كميساريا تامين حفاظت بين المللي براي ساكنان است، اين دستور كار، در ميان چيزهاي ديگر، شامل تلاش براي برداشتن محدوديت هاي غيرقانوني است كه روي اين پناهندگان در كمپ ليبرتي توسط دولت عراق اعمال ميشود.
با توجه به دشمني دولت عراق نسبت به اين پناهندگان كه علنا ابراز شده است، و با توجه به قصد اين دولت براي غيرقابل تحمل ساختن زندگي براي ساكنان بمنظور وادار كردن ساكنان به تسليم در مقابل رژيم ايران، بنظر كاملا نادرست ميايد كه به هر شكلي پناهندگان را ترغيب كنيم خودشان را در اختيار الطاف مقامات عراقي قرار دهند.
انتقال سه تن از ساكنان به فنلاند
به ما گفته شده است كه، وقتي سه پناهنده اخيرا خواستار آن شدند كه به شهري در فنلاند به غير از «راوانيمي» منتقل شوند، با اين اميد كه بتوانند نزديك تر به جامعه ايراني باشند، كميساريا جوابش اين بود كه آنها ديگر از حفاظت بين المللي بهره مند نيستند، چون اين انتقال را رد كرده اند.
همانطور كه شما مطمئنا ميدانيد، حفاظتي كه اين پناهندگان مشمول آن هستند طبق قانون بين المللي ربطي به قبول راه حلي كه ممكن است به آنان پيشنهاد شود ندارد.
حفاظت بايد به آنها داده شود چرا كه اين افراد نگراني واضحي براي تحت آزار قرار گرفتن دارند و هيچ چيزي در هيچ يك از دستورالعمل هاي كميساريا نيست، چه رسد به قانون بين الملل، كه بگويد كه پناهنده حق نظر دادن و يا اعلام نظر در مورد كشوري كه، يا حتي شهري كه، او ممكن است به آن منتقل بشود، را ندارد.
با توجه به سختيهايي كه اين پناهندگان داشته اند، كه ازجمله ديگر چيزها شامل تجربه دو كشتار، بي خانماني اجباري و قبل از آن، سه سال شكنجه رواني ميشود، يك زاويه ورود واقعا متفاوت ضروري است. ما مطمئنا بدرستي انتظار داريم كه جواب كميساريا، با توجه به دهه ها تجربه در اين زمينه، درجهت نيازها و نگراني هاي پناهندگان باشد، و اينكه به جاي تهديدها و مقابله جويي ناموجه، به دنبال مشورت و رهنمود دادن به آنها باشد.
در مورد موضوع حاضر، در جاييكه پناهندگان تقاضاي حفاظت خود را پس نگرفته اند، و هيچ پايه اي براي متوقف كردن حافظت وجود ندارد، في الواقع هيچ توجيهي براي متوسل شدن به «كنسل كردن» استاتو وجود ندارد.
ما بخوبي متوجه هستيم كه عكس العملهاي پناهندگان، مانند آنچه كه ما گزارش آنرا داريم، كمكي به پروسه پيدا كردن يك راه حل نمي كند.
ما در گذشته همكاري خودمان را ارائة كرده و مجددا نيز تكرار مي كنيم كه ما بيشتر از هر وقت آماده ايم تا در زمينه مشاوره در موارد مناسب كمك كار باشيم.
در اين رابطه، ما محترما از شما ميخواهيم كه به مسئولين كميساريا كه درگير پروسه انتقال هستند، دستور بدهيد با رهبري كمپ مشورت كرده و هماهنگي كنند تا چنين مشكلاتي در آينده بوقوع نپيوندند.
به ما اطلاع داده شده كه فنلاند بطور پايه اي متقبل شده است كه يازده پناهنده را بپذيرد.
آيا امكاني وجود ندارد در اينجا كه تمامي يازده پناهنده همزمان به يك شهر منتقل شوند؟
دهه ها تجربه تاييد ميكند كه اجتماع و همبستگي كليد انتقال موفقيت آميز بوده است.
و اينكه امكان رابطه داشتن با ديگران، وقتي پناهندگان به محيطي كاملا جديد وارد ميشوند به غايت به برطرف كردن فشارهاي روحي آنها كمك ميكند.
درمورد يك موضوع مرتبط ديگر، ما همچنين بايد متذكر شويم كه متاسفانه بعضي از موكلين ما تمايلاتي از سوي بعضي مسئولين كميساريا گزارش كرده اند كه آنها بطور ضمني به تهديداتي مشابه از همين نوع، دست ميزنند.
مثلا در مورد ساكناني كه شايد بطور كامل آنچه را كه كميساريا ميگويد قبول نكنند و يا آنهايي كه در مورد سوالاتي كه مربوط به استاتوي پناهندگي آنان نيست سوالاتي بكنند، ما مطمئن هستيم كه شما موافقيد كه تهديد كردن و مطرح كردن رد حفاظت در چنين شرايطي كاملا غيرقابل قبول است و اينكه هيچ كسي كه نياز به حفاظت بين المللي دارد نبايد از انتقام گيري هراس داشته باشد.
بنابراين ما مصرانه تقاضا ميكنيم كه شما فورا به اين مسئله توجه كنيد و توجيهات لازم را درمورد وارد كردن عنصر مانيتور بي طرفانه در پروسه مصاحبه به عمل آوريد
آقاي كميسر عالي
ما يكبار ديگر بخاطر توجه شما به اين موارد كه باعث نگراني بسيار هستند، از شما تشكر مي كنيم.
ما كاملا متوجه مشكلاتي كه پناهندگان با آن مواجه هستند، و آنچه كميساريا براي پيدا كردن و تامين حفاظت موثر بين المللي و بدست آوردن راه حل هاي انساني با آن مواجه است، هستيم.
همانطور كه در بالا متذكر شده ايم، ما حتما آماده هستيم تا نقشي مثبت در اين تلاش انجام دهيم، تا موارد نگراني باز تكرار نشود.
با احترام
پروفسور گاي گودوين گيل
ويليام بوردون
